Taxonomie van Bloom

taxonomisch niveau	definitie	werkwoorden te gebruiken bij het formuleren van doelstellingen
1 kennen	reproduceren van feiten	noemen, herkennen, opsommen
2 begrijpen	aantonen dat kennis een betekenis heeft	herinneren, verklaren, verhelderen, verder denken
3 toepassen	gebruiken van elementen in nieuwe situaties	gebruiken, toepassen, concretiseren
4 analyseren	elementen in hun structuur onderzoeken	beschrijven, specifiëren, lokaliseren
5 synthetiseren	structuur bouwen door elementen samen te voegen	ordenen, combineren, opnieuw samenstellen, herbouwen
6 evalueren	kritisch oordeel vellen	controleren, schatten, aannemen, kiezen, testen, verbeteren

Bloom geeft een oplopend niveau in hoe we vragen kunnen stellen of opdrachten kunnen geven.

1.     Het meest eenvoudig zijn de ‘kennisvragen’: waarin verandert Rupsje Nooitgenoeg nadat hij veel heeft gegeten?

2.    Daarna komen de vragen die een beroep doen op begrip: ‘vertel eens waar het verhaal van gisteren over ging’. Hierbij moet de leerling het verhaal begrepen hebben om de belangrijkste zaken te kunnen noemen.

3.    Vervolgens krijgen we de zogenaamde ‘toepassingsvragen’: ‘welk dier verandert ook heel sterk tijdens zijn leven?’ (kikker)

4.    Vragen waarbij de leerling moet analyseren: ‘leg de plaatjes van kikkerdril tot kikker in de juiste volgorde en leg uit wat er moet veranderen om tot een volgend stadium te komen’

5.    Vragen die een beroep doen op het synthetiseren van kennis: ‘bedenk eens een nieuw dier en laat dat net zo’n metamorfose ondergaan als het kikkervisje en de rups’.

6.    En tenslotte de vragen die van de leerling vragen om te evalueren: ‘denk je dat dieren zoals kikker en vlinder geschapen zijn of zouden ze door evolutie ontstaan zijn?’

Het zal duidelijk zijn dat deze laatste drie niveaus een veel hoger denkniveau van het kind vraagt. Bovendien maakt het onszelf bewust van welke vragen we veelal stellen, welke vragen we eenvoudig aan de knappe koppies kunnen stellen en welke vragen of opdrachten we niet zo snel zouden bedenken, maar van tevoren zullen moeten voorbereiden. Dit model is zeer geschikt te gebruiken tijdens projecten en thema’s. Binnen iedere kringactiviteit en bij elke taak kun je op deze manier gaan differentiëren. Uiteraard vergt het wel wat oefening om handigheid te krijgen in het vlot verzinnen van de hogere-ordevragen.
Op knappe-koppies.blogspot.nl zal ik komend schooljaar dit model geregeld gebruiken om kleuterthema’s uit te werken.